Chiều nay, ngày 17.08.2016, tôi vào dự cung cùng kiểm sát viên vụ án của bà Cấn Thị Thêu. Gặp Bà lần nào cũng với nụ cười tươi và tiếng nói sang sảng, rất đanh cứng và nhanh nhẹn.
Bà nói, việc bắt giữ người không đúng luật tố tụng hình sự, khám xét và thu giữ tài sản là điện thoại cũng không lập biên bản, bà nói việc quy cho bà tới 4 tiền sự là không đúng vì 4 ngày bị xử phạt hành chính đó đều sai sự thật.
Bà nói, thường là dứt khoát, tiếng trong và khoẻ, rắn rỏi và khá chắc chắn về những gì mình đã nói, nên hoàn toàn thống nhất với nhau về các tình tiết cho dù kiểm sát viên có hỏi kiểu vòng vo, đánh lạc hướng thì Bà vẫn chỉ có một câu trả lời như vậy. Và tôi biết đó ắt hẳn là sự thật. Vì dù là thiên tài, cũng không bao giờ nhớ được những sự kiện logic mà nhất là khi bị hỏi ngược tiến trình sự việc hoặc thẩm vấn chéo các nội dung, tình tiết.
Bà nói, lần này Bà rất bình tâm và bình thường, không như lần bị bắt trước. Bà cũng nói, với bà, chỉ cần các luật sư bảo vệ sự thật, còn lại, bản án như thế nào không quan trọng. Vì bà vô tội. Tôi chỉ cười nhẹ mà phụ thêm: chỉ sợ toà lại đuổi luật sư ra ngoài vì bào chữa rõ ràng quá thôi.
Buổi hỏi cung không diễn ra với nhiều câu hỏi, chỉ đủ để làm rõ thêm một vài điều, tình tiết, sự việc liên quan ngày Bà bị bắt.
Vụ án này khiến tôi nhớ đến bà Vũ Thị Hải ở Ninh Bình cũng bị bắt và xét xử về tội danh như bà Thêu. Tuy nhiên, bằng hai quyết định xử phạt hành chính trái luật, mà đó lại là yếu tố cấu thành cần thiết của mặt khách quan của tội phạm, nhưng bà Hải vẫn bị kết tội với 15 tháng tù giam thật nghiệt ngã.
Chúng ta phải hiểu, dù kể cả một người mà có hành vi phạm tội đi nữa, nhưng chúng ta không thể chứng minh bằng những chứng cứ và thủ tục hợp pháp thì hoàn toàn không thể kết tội bằng một căn cứ bất hợp pháp, vì bản án tạo lập nên từ một thứ bất hợp pháp thì không bao giờ hợp pháp được cả.
Đó chính là công lý cốt lõi của một nền tư pháp văn minh thực sự.
FB Lê Luân
