Nga-Trung hợp lực ở Biển Đông

Hạm đội Nam Hải của Trung Quốc trong cuộc tập trân ở vùng biển đảo Hoàng Sa. Ảnh 5/05/2016.

STR / AFP

Ngày 22/08/2016, Nga xác nhận là lực lượng hải quân của họ sẽ tham gia tập trận với hải quân Trung Quốc tại Biển Đông. Cuộc tập trận chung mang tên “Joint Sea – 2016” sẽ diễn ra từ ngày 12 đến 19/09, trong bối cảnh Bắc Kinh và Matxcơva tăng cường hợp tác quân sự.

Theo lời phát ngôn viên hải quân Nga, được hãng tin TASS của Nga, trích dẫn, trong cuộc tập trận đó, Hạm đội Thái Bình Dương của Nga và lực lượng hải quân Trung Quốc sẽ thao dượt tổ chức phòng thủ các tàu trên biển và tập tấn công đổ bộ ở Biển Đông.

Về phần bộ Ngoại giao Trung Quốc thì khẳng định cuộc tập trận chung với Nga chỉ nhằm“củng cố sự phát triển của đối tác chiến lược Nga-Trung và không nhắm vào một bên thứ ba nào”.

Vấn đề là cho tới nay chưa rõ là cuộc tập trận chung Nga-Trung sẽ diễn ra cụ thể tại địa điểm nào ở Biển Đông. Phía quân đội Trung Quốc chỉ nói họ dự trù sẽ thao dượt trên biển lẫn trên bộ, tập trung vào việc đối phó với các mối đe dọa về an ninh hàng hải. Họ nhấn mạnh đây sẽ chỉ là những cuộc tập trận “bình thường”.

Nếu tập trận chung Nga-Trung diễn ra ở các khu vực đang tranh chấp trên Biển Đông, ngư dân trong vùng có thể bị bắt hoặc bị tấn công trong trường hợp họ vô tình đi vào nơi tập trận.

Thông tin về thời điểm tổ chức tập trận chung Nga –Trung được đưa ra chỉ một ngày sau khi quân đội Trung Quốc bắt đầu cuộc tập trận bằng đạn thật kéo dài 3 ngày, được Bắc Kinh mô tả là tập trận “bình thường” ở Vịnh Bắc Bộ, gây thêm lo ngại cho các nước láng giềng, vào lúc căng thẳng gia tăng ở Biển Đông sau phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực ngày 12/07.

Dự luận Trung Quốc đang cho rằng tòa đã ra phán quyết như trên do tác động của Hoa Kỳ và nhiều cuộc biểu tình phản đối đã nỗ ra, nhắm vào các doanh nghiệp Mỹ ở Trung Quốc như KFC hay Apple. Tiếp theo đó, ngày càng có nhiều người dân Trung Quốc đòi chính quyền phải nhanh chóng tiến hành chiến tranh với Mỹ.

Tuy Bắc Kinh đã cố kiểm duyệt những lời lẽ hiếu chiến này, nhưng các chuyên gia Trung Quốc cảnh báo rằng áp lực đó dần dần có thể lên đến mức buộc giới lãnh đạo Trung Quốc phải có hành động mạnh tay với Hoa Kỳ, cho dù họ không thật sự muốn như thế.

Nhưng trước mắt, viễn cảnh “chiến tranh thế giới thứ ba” chắc là khó mà xảy ra. Đối với Washington, sự tham gia của Nga vào cuộc tập trận với Trung Quốc không có gì đáng lo ngại. Phát ngôn viên Nhà trắng đã tuyên bố là Washington không quan ngại cho các chiến hạm của Mỹ trong khu vực Biển Đông, một khi mà các cuộc tập trận Nga – Trung diễn ra một cách “an toàn và chuyên nghiệp”.

Nhưng cũng phải thấy rằng cuộc tập trận chung Nga-Trung diễn ra trong bối cảnh Matxcơva đang tìm cách gia tăng hợp tác quân sự với Bắc Kinh, do đang bị áp lực rất lớn từ phương Tây trong hồ sơ Ukraina. Nga cũng đang cần đến Trung Quốc ở Syria và Bắc Kinh hiện cũng đang muốn đóng một vai trò ở quốc gia đang gặp nội chiến này. Theo tờ Hoàn cầu Thời báo, các cố vấn Trung Quốc đang huấn luyện cho quân chính phủ Damas sử dụng các vũ khí mua của Trung Quốc.

Thanh Phương/RFI