"Mặt Thật - "Hồi ký của một thằng hèn"

Đại tá Bùi Tín viết cuốn "Mặt thật" năm 1992, sau cuốn "Hoa Xuyên Tuyết" gây tiếng vang lớn, Mặt Thật trực diện hơn, không dàn trải nhẹ nhàng như Hoa Xuyên Tuyết. Trích lời tác giả, "Tôi viết cuốn sách này với mong muốn góp một phần nhỏ vào việc nhìn lại quá khứ với đôi mắt phê phán. Trong một xã hội độc đoán ảnh hưởng nặng của thói gia trưởng, người dân quen nếp vâng lời, nghe theo quyền lực, ít dám cãi lại, không quen cãi lại, không quen có chính kiến của riêng mình."

Bùi Tín là con trai của Thượng thư Bùi Bằng Đoàn của triều đình Nguyễn và sau là một bộ trưởng trong chính phủ Việt Minh của chủ tịch Hồ Chí Minh, nghĩa là thuộc nhà gia giáo chứ không phải như đa số người khác xuất thân là công nông. 1990, Bùi Tín sang Pháp dự hội nghị hàng năm của báo L'Humanité (Nhân Đạo), báo của Đảng Cộng sản Pháp, rồi quyết định xin tỵ nạn tại Pháp. Khi bỏ đi, chức vụ của ông khi đó là Phó Tổng Biên Tập báo Nhân Dân, hàm Đại Tá quân đội nhân dân CHXHCNVN.

11/8/2018, Bùi Tín qua đời ở tuổi 91, tại Paris. Giống như bao người khác, cuộc đời có nhiều giai đoạn, có lúc được, có lúc kỳ, có lúc lên có lúc xuống, để đánh giá về cuộc đời của những nhân vật như Bùi Tín không thể chỉ qua một vài điều đơn giản. Tuy nhiên, giá trị của những cuốn sách như Mặt Thật hay Hoa Xuyên Tuyết là không thể chối cãi, cũng như giá trị của cuốn Bên Thắng Cuộc, dù Osin Huy Đức giờ có ra sao.

Một người khác cũng rời bỏ đảng như Bùi Tín là nhạc sỹ Tô Hải, cũng vừa qua đời hôm qua, có khi hai ông hẹn nhau đi cho đỡ cô đơn, cả hai đều sinh năm 1927. Tác giả của "Nụ cười sơn cước" từng làm trưởng đoàn văn công Quân khu IV. Năm 2009, nhạc sỹ Tô Hải xuất bản cuốn "Hồi ký của một thằng hèn", do nhà xuất bản Tiếng Quê Hương ở Virginia, Mỹ, xuất bản, thừa nhận gia nhập ĐCS là sai lầm.

Ban đầu, "Hồi ký của một thằng hèn" được nhạc sỹ Tô Hải viết xong năm 2000, nhưng không dám xuất bản ... do hèn. Thậm chí còn đề thêm dòng chữ ở bìa, "Để xuất bản năm 2010", ý là ông nghĩ đến năm đó ông sẽ chết, lúc đó hẵng xuất bản. Tới năm 2003, ông đem ra đọc lại, thấy sao mà mình hèn quá, viết vẫn rụt rè lấp lửng, giờ này mà vẫn run sợ. Sau đó ông viết thêm môt chương, "Tôi đã hết hèn".

Cuối cùng, hồi ký được xuất bản trên internet năm 2007, sau đó mới xuất bản sách giấy ở Mỹ. Từ đó đến lúc qua đời ông vẫn ở Việt Nam.

Chúng ta, ai cũng hèn, không lúc này thì lúc khác, chỉ hy vọng một lúc nào đó hết hèn, có còn hơn không.

FB Bùi An

Chuyên gia câu cá lóc

Source: Man has a very strange way to catch fish, but it is working very well and he catches so big fish. by Smallworld